Yüzme bilenlerde boğulma vakalarının daha çok görüldüğüne dikkat çekti. Özellikle denizde ve havuzda su şakalarının tehlikeli olduğunu belirten Temizkan, yanlış ilk yardımın ölümlere sebep olabildiğini söyledi. Peki, boğulma anında ilkyardım nasıl olmalı? Filmlerde gördüğümüz kurtarma müdahaleleri doğru mu? Yanıtlar haberimizde…

Yaz gelince suda boğulma vakalarını sık duyuyoruz. Suda boğulmalarda yanlış yapılan ilk yardımların etkisi olmuyor. Bu yüzden paniğe kapılmamak için yüzme bilenlerin de ilk yardım konusunda bilinçli olması gerekiyor.

Merve Kantarcı Çulha'ya açıklamalarda bulunan Acil Tıp uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Erkan Temizkan, boğulmalarda ilk yardımı ve doğru bilinen yanlışları anlattı.

SUDA BOĞULMA NEDİR?

Suda boğulmalar genellikle suda herhangi bir nedenle paniğe kapılan kişinin aşırı su yutması çırpınması sonucu solunum yolunun hava geçişini engelleyecek şekilde tıkanması sonucu meydana gelmekte. Genellikle boğulan kişinin özellikle suda yapmış olduğu hareketler şaka sanılmakta veya pek dikkat edilemediğinden dolayı müdahalede geç kalınmaktadır.

YÜZMEYİ İYİ BİLENLERDE DAHA ÇOK BOĞULMA GÖRÜLÜYOR

Suda boğulan kişiler istatistik olarak sanılanın aksine yüzmeyi az bilen kişilerden daha çok yüzmeyi iyi bilmesine rağmen paniğe kapılan kişilerde daha fazla görülmektedir. Bu yüzden özellikle denize sık girilen halk plajlarında mutlaka cankurtaran; özellikle bu konuda eğitim almış kişilerin bulunması hayati önem taşımaktadır. Çünkü suda boğulmalarda, en önemli aşama hasta/yaralının sudan kurtarılmasıdır. Bunun için sadece yüzme bilmek yeterli değildir, sudan çıkarma teknikleri bilinmelidir.

EN ÇOK YAPILAN HATAYA DİKKAT!

Suda boğulan bir kişi panik yaparak özellikle kurtarmaya gelen kişileri de kendisi ile beraber su dibine sürükleyerek kurtarıcının hayatını da tehlikeye atabilir. Kurtaranın can güvenliğini sağlaması amacıyla yüzerek kurtarma yerine suya herhangi bir cisim atarak kurtarılmaya çalışılmalıdır. Bu benzeri ekipmanlar hazırda bekletilmelidir. Varsa su taşıtları ile kurtarma yapılabilir.

BOĞULMA ANINDA İLK YARDIM NASIL OLMALI?

Kazazede hızlı bir şekilde en yakın yerde sudan çıkarılmalı. Bilinç kontrolü yapılmalı müdahalelerin rahatlıkla yapılacak şekilde zemine sırtüstü yatırılmalıdır.

Suda boğulmalarda boğulmanın derecesi yutmuş olduğu sudan bağımsızdır. Çünkü suda boğulmalarda, hava yolu girişindeki kasların refleks olarak kasılmasına bağlı akciğerlere giren sıvı miktarı çok azdır. Maalesef bazı filmlerde olduğu gibi akciğerlere geçen suyun dışarıdan müdahale ile çıkarılması mümkün değildi. Bu gereksiz müdahaleler ile çok değerli olana zaman kayıp edilmemelidir. Dokulardaki oksijensizlik daha derinleşmeden suda boğulmalarda en değerli müdahale hemen temel yaşam desteğine başlamaktır.

Burada ana problem kişinin nefes almamasıdır. Bilinç kontrolü yapıldıktan sonra hızlıca baş alından batırılmak suretiyle geriye çekilmek çene yukarı kaldırılmak üzere veya travma şüphesi varsa bunun için alından bastırma yapılmadan sadece yumuşak bir şekilde alt çene yukarı kaldırılır bu pozisyona alt çene manevrası adı verilir erişkinlerde 2( iki )çocuklarda 5(beş) kurtarıcı nefes nefes verme işlemine başlanmalıdır.

Suni solunumun suda bile yaptırılması mümkündür ve zaman kazanmak için suda suni solunuma başlanması çok yararlı olur. Ancak derin sularda uygulama mümkün olmayabilir. Bu nedenle hasta/yaralının hızla sığ suya doğru çekilmesi gerekir.

Kurtarıcı nefes verildikten sonra bilinç kontrolü ve nabız kontrolü yapılmalı temel yaşam desteğine eğer kalbide durmuş ise kalp masajına başlanmalı 30kalp masajı /2 nefes olacak şekilde nefes verilmelidir.

Bu sırada müdahale eden kişi yalnız değilse etrafındaki kişiler daha boğulma şüphesi olduğu anda 112 aranmalı destek istenmelidir. Eğer kurtarıcı yalnız ise en az 5 tur önce hastaya müdahale etmeli halen yardıma ihtiyacı varsa sonra 112'yi armalı yardım istemeli bunun için varsa cep telefonun hands free (dışarı ses verme )özelliğinden faydalanarak ikisini bir arada yapmaya çalışmalı temel yaşam desteğine ara vermemelidir.

Kişinin bilinci açılınca kazazede sağ veya sol yana yatırılmalı hiç oynatılmadan ekibin gelmesi beklenmeli kazazedeye su vb. bir şey verilmemeli travmada olabileceğinden mümkün olduğu kadar yerinden oynatılamamalıdır.

Her boğulma vakası ciddiye alınmalı kişinin bilinci açılsa dahi mutlaka bir sağlık kuruluşunda götürülmeli kontrolden geçirilmelidir.